Wat heet ideologische verblinding?

Brief

Aan de heer Erik Corijn

volksverachter &  voormalig leninist

Tijl en Nele, dat is toch zo Vlaams?
Ik ken het dankzij een sovjetuitgave
in het frans, voor 5 € gekocht in
Brussel in 1985 en ik heb het altijd
gekoesterd. Vooral als ik gedoodverfde
slachtoffers van Tijl aan het woord
hoor. 

Brugge, 18 mei 2014

Geachte heer Eric Corijn,

Het betreft uw onvermogen te begrijpen dat er sinds 1917, sinds 1948, sinds 1989 iets veranderd is in deze wereld en dat mensen de katholieke kerk heus niet hebben verruild voor een andere en al zeker niet voor die van ontgoochelde marxisten.

Klinkt wat hard misschien, maar toen ik u gisteren bezig hoorde op Klara, in gesprek met Werner Trio en Jean-Pierre Rondas, kwam een artikel van u terug in mijn gedachten, namelijk toen u schreef dat men de verkiezingen beter kon afschaffen, want mensen kunnen toch niet rationeel oordelen. Met uw welnemen, vind ik dat maar goed ook, want een keer zo een avontuur van een democratisch verworven almacht - juist, ik heb het over Adolf Hitler - mag wel voldoende zijn als waarschuwing. Maar goed, u zal het niet eens zijn met Jacques A.A. van Doorn die een uitgebreide analyse te boek stelde, dat links er zich maar beter voor hoeden kan al te zeer tegen de menselijke aard in te gaan. Immers, Van Doorn bevond op grond van zijn onderzoek naar het falen van de SPD dat een van de problemen voor de partij was dat ze het nationaal gevoel van de achterban niet goed wisten te kanaliseren, omdat men bleef zweren bij de mythe van de "Vaterlandslose Gesellen". Na Wereldoorlog I, waar iedereen zich vertwijfeld afvroeg hoe het verder moest, hadden Ebert en anderen geen antwoord in huis, omdat ze dan wel Duitsland mochten, moesten besturen, maar het vaderlandgevoel niet konden of wilden uitspelen. Anderen konden dus dat probleem handig uitspelen.

Het tweede probleem, aldus Jacques van Doorn? De betekenis van geschoolde arbeid, arbeidsvreugde (dan denk ik spontaan aan Hendrik de Man - maar men hecht ten onrechte te zeer aan zijn besmette verleden, dat toen nog in de toekomst lag) en vooral het gegeven dat mensen trots uit hun kunde en vaardigheid konden putten. De gelijkheid die de SPD predikte stoorde arbeiders al vroeger, maar na WO I bleek het volgens Jacques van Doorn veel delicater dit te negeren, omdat arbeiders toen door de moeilijkheden zelfs op hun verdiensten niet meer konden voortbouwen. Misschien moeten we eraan toevoegen dat Van Doorn inzag dat die twee elementen al voor de ramp van 1914 - 1918 en van Versailles meespeelden, maar dat ze toen relatief minder zwaar wogen, want er was voor de arbeiders geen alternatief in het imperiale Duitsland. Eenmaal de macht verworven was, begonnen nu net die problemen op te spelen en dan was er nog eens de niet eindigende crisis. Pas in 1925, zeven jaar na de oorlog kon de internationale gemeenschap de Duitse economie enige ademruimte geven.

Wat er aan de hand was en in feite nog aan de orde is? Dat theoretici van links zelden rekening houden met hoe mensen tegen de dingen aankijken en ook hoe ze die aanvoelen. Ik vermoed niet dat u, geachte heer Corijn, die meent dat burgers niet rationeel kunnen stemmen, met gevoelens van mensen zo heel veel rekening zal houden maar dat betekent ook dat hen alleen met utopische vergezichten kan mobiliseren, al twijfel ik daar aan. De naïviteit van velen in Europa is er na 1989 helemaal aan. Of denkt u echt dat mensen vergeten zijn de arbeidersopstand in Berlijn, in 1953? Voor de goede orde, in 1918, op 9 november kwamen mensen in Berlijn, bourgeois en arbeiders om de regering die sinds kort de macht in handen had gespeeld gekregen vanwege de heren Hindenburg en Ludendorff, te steunen, zoals ook Sebastian Haffner dat noteerde, maar de SPD-regering vreesde nog meer wanorde en veegde de betogers van straat, arbeiders, bedienden, kleine ondernemers.

Maar goed, anno 2014 is het moeilijk nog onvoorwaardelijk te geloven in wat de linkerzijde in de aanbieding heeft. Ach, natuurlijk gelooft niemand dat het Vlaams Belang, Wilders en anderen wel iets van betekenis kunnen realiseren, behalve zij die voor hen kiezen. Maar u vond dat Jean-Pierre Rondas zich niet meer links kan noemen. Vanuit PVDA+ komen boekjes over de werkelijkheid omtrent Bart de Wever en de N-VA. Voor ik dat kapittel onder de aandacht breng, toch nog dit: zoals u uit mijn blog kan afleiden, heb ik wel degelijk interesse voor mensen die zeker niet rechts te noemen zijn, van Ludo Abicht over Jacques van Doorn tot Jose Saramago, die op zeker moment besloot dat de utopische aspecten van het communisme en socialisme, dat zoveel zinloos bloedvergieten heeft veroorzaakt, best achterwege konden blijven. Richard Sennett of Martha Nussbaum, Tony Judt en Boris Cyrulnik, het zijn alle auteurs die zichzelf de zaak der arbeiders hebben aangetrokken. Maar alle hebben zij blijk gegeven van voortschrijdend inzicht en dat is heel wat.

Nu krijgen we dus van u en uw medestanders vaak het verwijt te horen dat Bart de Wever conservatief zou zijn, dat hij bovendien gevaarlijk dicht bij het gedachtegoed van eigen volk eerst zou staan en uiteraard, dat mochten we gisteren vernemen, dat Vlamingen Brussel willen koloniseren. als ik mij niet vergis heeft de voormalige rector van de VUB, mevrouw Els Witte vroeger al vraagtekens bij uw benadering, omdat ze ook wel begrijpt dat u de Vlamingen in Brussel in feite als minderwaardig beschouwt. En daar sluit u dus aan bij de visie van de SPD van Ebert, want u meent dat niet alleen de Brusselse Vlamingen te dom zijn om te helpen donderen, maar meer nog, dat Vlamingen in het algemeen reddeloos geborneerd en redeloos verankerd rond de eigen kerktoren door het leven gaan. En toch ontmoet ik altijd weer mensen die een of meer jaar buitengaats hebben geleefd, gewerkt of gestudeerd of gewoon metterwoon buiten de grenzen van Vlaanderen leven. Maar zij komen hier graag nog eens terug. Ik hoef hier dus de opwerpingen van de heer Rondas niet te herhalen, dat uw houding niet alleen negatief en afwijzend, zelfs ronduit beledigend moet heten, maar ook nog eens ver bezijden de waarheid. Want Vlamingen mijnheer de professor, hebben sinds 1870 vrij snel het agrarische leven achter zich gelaten, maar hebben, vaak om praktische redenen voor een woonst buiten de stad gekozen, wat niet wilde zeggen dat ze buiten de stad stonden en afwijzend, zoals velen met u geloven. Wim Verelst beschreef dat al uitvoerig en uitbundig in zijn boek "Trots en Schaamte van de Vlaming" (1992), waarbij hij, u en medestanders het laten uitschijnen dat in Vlaanderen de steden onbereikbaar ver van elkaar lagen.

Ik wou het dus over uw visie op het nationalisme, Bart de Wever en het neoliberalisme hebben, maar eindelijk zegt u daar maar weinig over. U vindt anno 2014 dat de Vlaming de stad niet kent, dat er maar een stad die naam waardig is en dat zou Brussel zijn. Mijn waarde heer Corijn, Amsterdam, zo ver en toch zo nabij, Köln, Parijs en Londen zijn nabij en er is merkwaardig genoeg geen sprake in uw portret van boerken Haers van internet en andere communicatiemiddelen. Uw visie is, zoals Rondas uitdrukkelijk stelde zeer negatief en onbeschaamd, u sprak van slechte planning en ruimtelijke ordening. U sprak van onbegrip en ach...

On en a marre, monsieur Corijn,

on en a fini de vos idées retardées d'un siècle

on sait que la société n'est pas parfaite, mais on a cessé de croire, monsieur Corijn, que quelque messie que ce soit pourrait nous convaincre d'abandonner notre liberté d'errer pour choisir le paradis communiste. Ou bien: Wenn weise Männer nicht irrten, mussten narren verzweifeln.

Alle pedandeterie achterwege latend, uw houding ten aanzien van medemensen die u alleen kent uit wetenschappelijk onderzoek, waarvan u zegt dat het objectieve analyses zijn, wat in de sociologie toch altijd met de nodige omzichtigheid gesteld moet worden, omdat de onderzoeker en diens eigen overtuigingen ook altijd wel ergens mee de interpretatie van de data bepalen, blijft wat mij betreft schokkend. Hier moet zelfs de nar zich de haren uit het hoofd trekken. Maar goed, sinds Jan Wouters, wiens taalvaardigheid ik zeer bewonderde, stelde dat wie een beetje nadacht wel bij links moest uitkomen, ben ik op mijn hoede voor mensen die menen dat alleen aan de linkerzijde heil voor de mensheid te vinden zou zijn. Neen, het is niet zo, want te veel mensen, zoals Vasili Grosman hebben laten zien waar de vergissing van het communisme altijd weer bij uitkomt: men offert individuele vrijheid op. En men verheft zichzelf boven het gepeupel.

Enfin, het zal u duidelijk zijn dat wij van u nog geen doordachte inzichten meer verwachten. Gelukkig zijn er, zoals u uit de brief kon merken wel andere bronnen om wijsheid te putten, maar ik heb een zeker vermoeden dat u  het niet heeft voor mensen als Martha Nussbaum, Richard Sennett en dat u het vooral op de heupen krijgt van historici die uw inzichten op de korrel nemen. Of medesociologen die eens de geschiedenis ernstig gaan doorvorsen om hun inzichten te toetsen. Oh ja, ik heb nog vergeten te vermelden dat René Cuperus, Nederlandse PVDA ook nagedacht heeft over wat dat betekenen kan: kosmopolitisme. En dan nog iets, vele mensen die wij bewonderen omdat ze wereldburger waren, hadden geen andere keuze, zoals Josef Roth, Stefan Zweig, Frans Masereel en anderen. Maar wellicht past dat niet in uw model.

Het ga u anders verder naar wens in de ivoren toren. Want menen dat alleen socialisme en communisme tot waarachtige solidariteit kunnen leiden, kan nog weinig mensen van goede wil overtuigen. Want hoe vaak neemt u nu eindelijk 'fraternité' welgemeend in de mond?

Bart Haers