Wilders, strandjutter op Vlieland

Dezer Dagen

De vluchteling en de

Nepheld

Vluchteling zijn?

Wie onder ons kan het zich inbeelden

waarvoor wij vluchten?

Niet voor oorlog of onrecht,

voor verveling en onbehagen

Zij vluchten

het vege lijf redden

de ziel in veiligheid

de kinderen een toekomst

de wereld van wreedheid

achter zich laten

Een eenzaam man

in beveiligde bewaring

een burger met mandaat

verzoet onze dagen

met schrille kreten

Ware hij maar

strandjutter op Vlieland

toen hij zijn liberale geloof

ten enen male had verloren

als hij het ooit al was,

Liberaal?

Geen politicus, geen criticus, het hele commentariaat slaagt er in de ballon te doorprikken, van Wilders opnieuw een weinig geinspireerd politicus te maken die geen oplossingen heeft. Pechtold ook niet, zegt u? Kan zijn, maar heeft u oplossingen? Neen, omdat we er echt niet aan willen, aan oplossingen, want het is allemaal veel te onoverzichtelijk.

Sinds Pim Fortuyn de dood vond door een kogel, geschoten door een fanatiekeling, vreest officieel Nederland politieke moorden. Uiteraard, zal u zeggen, maar er zit iets perfide in die benadering, want zo krijgt een mannetje uit Venlo bescherming bovenop zijn inkomen als lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, gaat hij elk ernstig debat uit de weg en komt telkens weg met smerige uitspraken. Want hoeveel kritiek men ook hebben kan op het parlement, een verkozene des volks zegt niet dat het een nepparlement is, dat mogen alleen de strandjutters op Terschelling zeggen als ze ergens zitten te borrelen. Politici mogen het ambt niet in discredit brengen, het parlement zelf nog het minst, maar dienen het door hun actie tot slagvaardigheid aan te vuren, al betekent dat niet vlammenwerpend de actualiteit te lijf gaan, wat nu te vaak voorvalt.

Geert Wilders, zoals Donald Trump of Marine Le Pen zeggen wat ze willen, doen dat retorisch behoorlijk maar vooral met veel gestes, terwijl iemand als Ronald Reagan en ook Pim Fortuyn doorgaans provoceerden door een afgemeten houding en stem. Geert Wilders is toch ook altijd rustig? Soms blijkt hij echt een goed acteur, nog even glimlachen en zelfs een grapje, maar komt de microfoon langs, dan gaan de duivels los.

Ik maak me er al lang zorgen om  dat men zo iemand, omdat hij gebruik zou maken van de vrijheid om te spreken, terwijl hij zich aan de feiten en aan observeerbare waarheden niets gelegen laat liggen, niets in de weg weet te leggen, geen hinderpaal. Zeker sinds hij bescherming krijgt, kan hij zijn rancune voeden, maar ook, hij zal niet op straat de dood vinden, zoals Pim Fortuyn en hij kan zeer opportunistisch en zonder tegenspraak zijn gifpillen zetten.

Alexander Pechtold, Emiel Roemer en anderen, die het probeerden kunnen niets verrichten op de eendentooi van de man, het druipt er gewoon af, maar ook zijn - volatiele - achterban, geven er geen moer om. Net omdat Geert Wilders zich niet meer hoeft te verantwoorden, ook niet voor de bescherming die hij geniet of ondergaat. Dat zorgt ook ten zuiden van Bergen-op-Zoom en Tilburg voor ongemak. Maar laten we dan niet hebben over die enscenering "minder, minder, minder", wel over de vraag hoe zo een man geen enkele aanleiding ziet om de eigen inzichten te onderzoeken. Doen de anderen ook niet? In de feiten wel, denk ik, omdat politici wel moeten zien dat als een bepaalde aanpak faalt, ze wel zullen moeten vaststellen dat ze niet meer gehoord worden. Anderzijds, wie te vaak het geweer van schouder verandert, blijkt ook niet betrouwbaar. Nu, dat is het: kan men Geert Wilders betrouwbaar noemen?

Wat heet betrouwbaar? Iemand voor wie een "ja" een ja is en een "neen" een neen. Ook, maar het gaat om meer, het begint bij hoe iemand naar de werkelijkheid kijkt en zegt wat er volgens hem aan het handje is. Vervolgens of zijn of haar voorstellen om er iets aan te verbeteren, haalbaar en wenselijk zijn.

a°) blik op de wereld

b°) de beoordeling

c°) voorgestelde actie

Eenvoudiger kan het schema niet zijn, maar wat als we ons voortdurend wijsmaken dat we in een economische crisis leven en wat België en Nederland, Vlaanderen en Nederland aangaat indicatoren als tewerkstelling, handelsbalans en gemiddeld welbevinden van de burgers bovengemiddeld hoog is, zeker vergeleken met anderen delen van de wereld, om Syrië maar niet te noemen, dan zoeken we oplossingen voor problemen die zich niet acuut stellen. We kunnen veel vrij kiezen, of we studeren niet en wat we studeren, al ontbeert het ons in onze jeugd en jonge jaren vaak aan het inzicht wat we echt zouden willen doen, later. Als het later is, betreuren veel het iets teveel aan plezier, iets te weinig inzet.

Wat ik vooropstel is dat we niet begrijpen dat onze samenleving werkelijk een goede plaats is om te leven, ook als mensen het moeilijker hebben, maar dat we wel tussen de Skylla van de overdreven zorg en betutteling, regeldrift en controledwang moeten doorvaren, maar ook voor de Charibdis van endemische en chronische ontevredenheid om wat er niet is, of wat net iets minder is, voor iemand persoonlijk. Hoeveel slachtoffers ik niet tegenkom als ik door mijn stad wandel, zelfs een verzamelaar van oldtimers kan zich slachtoffer noemen. Geert Wilders maakt handig gebruik van het jargon en de concepten van het ressentiment, zoals Sloterdijk dat beschreven heeft en ook Trumpie weet hoe hij die argwaan en onvrede kan bespelen: Brussel/Washington/den Haag, zelfs het nabije gemeentehuis, stadsbestuur van Venlo, Ridderkerk of Stadskanaal doet het fout.

Die woede ook, over incompetente politici. Ik kende ze ook, maar ik denk dat we zelf niet aan bepaalde verleidingen en ijdelheden zouden kunnen weerstaan, eens men een van ons op het fluweel van de Kamer of de senaat zou deponeren. Maar het toppunt van ijdelheid... ik zeg al niets meer. Nu, die woede is ook niet altijd ernstig, wel denk ik dat mensen teveel van het bestel verwachten en dat op het niveau waar het politieke niets voor ons kan betekenen. De politiek organiseert het geweld in de samenleving, zorgt voor sociale stabiliteit, voor rechtszekerheid en voor ondersteuning van mensen in materiële behoeftigheid, maar voor het persoonlijke welbevinden, daar moeten we niet voor bij de politiek zijn. Het onderwijs kan mensen veel bijbrengen, leren dromen bijvoorbeeld, maar ook leren hoe we die waarmaken. Maar als je een onbereikbaar doel nastreeft zoals het opperste geluk, niet de kleine dood, dan moet je er zelf mee omgaan, een eigen queeste aanvatten.

Zowel links als rechts menen dat als de overheid de materiële nooddruft kan lenigen, de veiligheid garanderen, mensen wel tevreden thuis zullen toekijken en van tijd tot tijd eens een weldoener een welverdiende dank u prevelen, ergens in Lelystad of Urk. Maar neen, al die goed bedoelende politici, door Wilders juist als neppolitici weggezet, krijgen een welverdiende fuck you. Wilders speelt handig in op het onbehagen, maar ook op het feit dat niet iedereen zich wel eens kan verliezen in het dagelijkse leven, zelfs in zijn of haar baan, in zijn of haar gezin, zijn of haar geheime genoegen, ik bedoel een hobby, een boek, wat muziek en zoveel meer.

Het persoonlijke is niet egocentrisch evenwel, want het als het goed is, kan men veel delen, met gelijkgezinden, met magen en vrienden en hoeft men niet onmiddellijk gefrustreerd te zijn als men dit of dat niet heeft. Evenwel, nog meer dan de linkse partijen, nog meer dan de rechtse, weet Wilders dat onbehagen uit te spitten en kan hij van alles brullen over wat fout gaat, hij zal het niet voelen, net zo min als Nigel Farage, maar hij weet ook niet wat hij de mensen kan bieden, behalve leugens, behalve het valse gevoel begrepen te zijn.

Nu moeten vooral mediamensen op hun tellen passen, want dat komt ervan wanneer men elk politiek akkefietje, zoals de afgang van Kamiel Eurlings als een drama brengt, waarbij het publiek echt achter de vierde wand zit. Die Eurlings is toch al lang een man zonder politiek mandaat of enige betekenis voor land en samenleving, niet meer dan de machinist op die trein die ontspoorde. Mijn credo herhaal ik: de politiek, het bestuur wordt bedreven door mensen die daartoe middels verkiezingen zijn aangeduid en weggestemd kunnen worden, maar het politieke, het functioneren van het maatschappelijke leven behoort hen niet toe, behoort iedereen toe en daar zit de crux, niemand hoeft er zich druk om te maken en juist Geert Wilders is de laatste die er zich zorgen om maakt.

Je persiste et signe

Bart Haers