Groen wil en overkapping en transitie naar elektrische auto

Dezer Dagen

ongerijmde overlap

Groen over overkapping en elektrische voertuigen

 Tesla S? Mooie wagen, voorlopig in de
hoogste prijsklasse, maar wel voordelig
qua verkeersbelastingen, zegt men. Stellen
dat de markt nog niet echt open is en dat
het nog even zal duren voor we betaalbaar
duurzaam zullen kunnen rijden, zoniet
iedereen dan toch 70, 80 % is een mooie
uitdaging. Maar moet men nog zoveel investeren
in de overkapping van de Anterpse ring?
Groen wil de boter en het geld en de glimlach
van het melkmeisje. Burgers stellen er vragen
over, want die overlap zal hen raken.

Zelf vond ik het opvallend hoe op woensdag in het Vlaams parlement de heer Wouter van Besien de overkapping toejuicht en vervolgens op donderdag Merjam Almadj voorstelde de transitie naar Elektrische auto's te versnellen en tegen 2030 de motoren op fossiele brandstoffen zou bannen. Maar het publiek kijkt beduusd toe: besparen en dan een monsterlijke dure overkapping voor een stad, terwijl elders het fijn stof mag blijven opwaaien. En ook dit, die overkapping komt nergens die andere kwestie ten goede, een betere en vlottere afwikkeling van de verkeersstromen.

De overkapping zou nieuwe ruimte scheppen in de stad, voor een park en voor recreatieve doeleinden, eventueel ruimte voor nieuwe wooneenheden. Ik denk dat er wel manier te bedenken vallen om de factuur van 9 miljard euro te vergulden, door op een aantal terreinen de nieuwe ruimte economisch nuttig aan te wenden. Hoe de balans zal uitpakken valt niet te becijferen.

De transitie naar elektrische auto's zit eraan te komen, maar zoals Maarten Matienko van VAB-VTB vaststelde in een televisiegesprek, De Zevende Dag, weet men nu nog bij lange na niet of en hoe mensen met die voertuigen zullen omspringen. Het is een beetje zoals met dieselauto's, die nu veel hipper zijn dan veertig jaar geleden. Wel lijkt het zo dat de kleine dieselauto misschien minder nuttig zou zijn, minder efficiënt voor de gebruiker, als die te weinig km maalt. Maar het blijkt dus weer eens zo te zijn dat de praktijk weerbarstiger is dan de gedroomde toekomst. Ook moet berekenen of de energie nodig om al die auto's te laten rijden met duurzame energie kan opgewekt worden en hoeveel er op een termijn van 10 jaar in het verkeer zullen rondrijden. Of zal men toch nog nucleaire energie van doen hebben? Of zal men mensen beperken in hun mobiliteit?

Intussen blijft Wouter van Besien fulmineren tegen de derde oeververbinding, aka Oosterweel, aka BAM-tracé. Over de moeilijkheden om in SEVESO-richtlijngebied zo een project te bouwen, heeft hij het nog nooit gehad. Over het feit dat de ingenieurs van BAM  het orderboek moesten invullen en dus aan randvoorwaarden voldoen en dat iedereen het er sinds 1995 over eens is dat de verkeerscongestie voor niemand goed is en de halve ring, een hoefijzervorm, wellicht niet bij machte de toegenomen mobiliteit op te vangen. Het punt is, zoals Marten Matienko stelde, dat men niet kan voorspellen hoe mensen met de mogelijkheden en omstandigheden omgaan. Er zijn nog weinig momenten dat je echt geen andere voertuigen ziet op de weg, maar toch, het is van belang te beseffen dat het aanbod aan verkeerswegen niet per se meer voertuigen op de weg brengt, wel de wijze waarop wij ons leven organiseren.

Het komt mij van belang voor dat we de discussies over overkapping en het plan om tegen 2030 de transitie inzake aandrijving van voertuigen versneld door te voeren, ook tegelijk voeren. Ik denk dat het een goede idee is, een gezonde ambitie, maar men zal dan moeten overtuigen dat men voldoende oplossingen voor direct eraan verbonden problemen kan aanbieden. Onder meer ben ik ervan overtuigd dat men de werking van het openbaar vervoer moet verbeteren en dat een deel van de (zware) kost voor de gemeenschap verantwoord is. Dat de NMBS zorgvuldig met de toegestane middelen moet omspringen, ligt voor de hand. Infrabel, zo las ik ergens, zou NMBS te hoge tarieven aanrekenen voor het gebruik van de hardware, want de bedrijven moeten de continuïteit van hun bestaan verzekeren en eten zo een deel van elkaars middelen op. Dat Infrabel ook andere maatschappijen moet toelaten voor vooral goederenvervoer, tot nog toe, betekent dat de NMBS dus noch greep heeft op de kostprijs van de energie - elektriciteit - en de kostprijs van het gebruik van de infrastructuur. Hierdoor blijkt het moeilijk snel en gepast aan de vraag te voldoen. Naar men mocht vernemen zou Ben Weyts, Vlaams minister bevoegd voor openbaar vervoer aan zijn federale college verzoeken dat de lijn Gent - Antwerpen sneller en beter transport zou voorzien. Wie na 9 uur nog wil vertrekken uit Antwerpen zal de trein via Brussel moeten nemen om in West-Vlaanderen te geraken, Brugge, Oostende in het bijzonder.

Met andere woorden, men kan het met Groen eens zijn dat de transitie versneld moet doorgevoerd worden, als het kan - want terecht houdt men een slag om de arm - tegelijk ziet men dat men de discussie over de verschillende vervoersmodi goed moet stofferen en dus ook nog eens nagaan of mensen wel op de beoogde manier gebruik maken van het openbaar vervoer of het wegennet. Vandaag lijkt nog altijd de idee te leven dat mobiliteit vooral met woon- en werkverkeer te maken heeft, maar wie toekijkt, moet erkennen dat de mobiliteit, de verplaatsingen van burgers, inlandse en transiterende burgers van buurlanden, met vele andere noden en wensen te maken heeft. Ga je naar Gent naar een mooi concert in de Karel Miry concertzaal, dan merk je dat je Gent al goed moet kennen om snel bij de Vrijdagmarktparking te komen en dan moet je toch een mooie wandeling maken, wat bij regenweer niet altijd even aangenaam  is. Het verandert wel de gewoonten, want mensen durven al eens te carpoolen naar het concert.

Het lijkt erop dat dit soort conflicterende berichten mensen vooral ergeren, als bijvoorbeeld een deel van de redenering wel aan bod komt en de andere als te evident om nog in vraag gesteld te worden. De overkapping van de Ring is verworven, maar zal dat er niet toe leiden dat de uitstoot van fijn stof sterk zal afnemen, waardoor die uitstoot - slijtage van banden veroorzaakt ook fijn stof - onder een niveau komt dat het nog schadelijk mag heten. En dan ja, als men bedenkt dat veertig jaar geleden de transitie van kolenstook naar mazout en vooral aardgas, zo ongeveer haar beslag heeft gekregen, hoeveel is de situatie dan gewijzigd op het vlak van fijn stof? Of kan men dat niet nader onderzoeken en als het kan, zal men dan niet eens nadenken of de gezondheidswinst die men alsnog boekt de maatregelen verantwoorden. De wet van de verminderende meeropbrengst speelt in bedrijfseconomische afwegingen vaak genoeg een rol, maar bij de overheid blijkt dat niet altijd onder ogen te worden gezien.

Overigens, in een andere sfeer trof me vandaag nog dit: op de ene pagina pakt de krant De Standaard uit met een zekere steun voor de verheffing van de Vlaamse/Belgische Biercultuur als immaterieel erfgoed, terwijl enkele bladzijden verder ons nog maar eens geheelonthouding wordt aangepraat. Alcohol is schadelijk. René Kahn, de expert van dienst zegt het met droge ogen. We moeten gezond leven, alles onder controle hebben. Ik stel al langer dat men mensen die zwaar onder invloed een ongeval veroorzaken of die met hun twitter bezig zijn al rijdend en iemand een ongeluk rijden zwaarder moet aanpakken en dat in die omstandigheden nooit sprake kan zijn van gedeelde verantwoordelijkheid. Maar ik denk dat de heer Kahn niet weet hoe mensen in zo een café zonder wc voor dames apart een houvast kunnen vinden en elkaar wel verdragen, ook al is er eens een ruzie. Men moet drankgebruik noch verketteren noch verheerlijken, het maakt deel uit van onze condition humaine, net als het deel uitmaakt van onze cultuur om met andere mensen bij een biertje of wijntje, een borrel van gedachten te wisselen. Met andere woorden, al hoeft men niet dagelijks op café te zitten, men kan er wel eens weldoende ontmoetingen hebben en even zorgen vergeten zonder dat men zich een roes hoeft te drinken. Het voorstellen dat we er goed aan doen helemaal geen alcohol te drinken, geen vlees meer te eten en wellicht ook als kluizenaar ergens in het Meerdalewoud of beter nog, gewoon thuis, zonder zich nog te wassen... we gaan inderdaad extreem, omdat de heer René Kahn op geen enkele manier rekening houdt met het gegeven dat mensen vandaag doorgaans oud, zeer oud worden, maar tegelijk dat mensen in hun beste jaren al eens door een burnout gevat worden, waarvan men zegt dat het met stress te maken zou hebben. Het zou toch kunnen dat deze mensen zichzelf te zeer onder controle hebben, nooit tijd maken voor iets onverwachts en aan het einde van de rit, denk ik, vergeten waarom ze zich bijna dood zouden werken.

Men zou als redacteur van een krant toch wel scherper de weerstand moeten vertolken die tegen de voorstelling van zaken door prof. Kahn aangedragen wordt en onder meer de gedachte dat het vlees wel eens zwak mag zijn, een plaats geven. In het algemeen denk ik dat we met elkaar in verschillende rat races tegelijk lopen en dat politici nooit een besluit kunnen, zouden mogen steunen waarvan ze niet ook de invloed op mensen in het algemeen en bijzondere groepen in het bijzonder heeft afgewogen. De kwestie van het oplossen van het tekort aan plaatsen voor volwassen personen met een mentale handicap door wie zijn of haar kind zo lang mogelijk voor henzelf de weekend en vakantiedagen in de familiekring te bezorgen, zou bestraffen door hen de zekerheid op die plaats in de voorziening te ontzeggen, blijft mij ergeren, omdat men zelfs niet een begin heeft gemaakt met het oplijsten van alle aspecten van de kwestie. Ik denk dat bestuurders en experten in zo een agentschap echt moeten nadenken of ze alle facetten van zo een besluit onder ogen hebben gezien. Tot nog toe kreeg ik van de heer Jo Vandeurzen noch van zijn kabinet enig antwoord en al helemaal geen geruststellend. Jawel, voor ons is die kwestie helaas niet meer aan de orde, maar er zijn talloze andere mensen... zal men dan toch moeten wachten op gezinsdrama's en zal het VAPH dan de handen in onschuld wassen? Leven met een persoon met handicap vergt veel, maar die ouders kunnen met de steun van de voorziening veel bereiken, voor die persoon en voor de rest van het gezin. Die zekerheid opgeven om de kwestie van het tekort aan plaatsen op te lossen, gaat dan weer in tegen het besliste beleid van inclusie van personen met een handicap.

Groen levert met het nieuwe beleidsvoorstel voor een versnelde transitie een behoorlijke inbreng in het debat, maar mensen hebben de indruk dat men niet dan nog tegelijk kan eisen dat de overkapping snel gerealiseerd kan worden. Overigens, veel is er ook aan gelegen dat voor velen wegen lelijk zijn en bruggen, viaducten, knooppunt gewoon beton, terwijl het wel degelijk behoort tot het beste waar mensen, ingenieurs ooit toe in staat zijn gebleken. Alleen heeft men het wegennet te lang laten verkommeren. Dus zou men, in het licht van de transitie die overgang naar elektrische wagens de hoge kostprijs ook kunnen besteden aan het herstellen en verbeteren van het wegennet in heel Vlaanderen zonder te blijven zeuren dat die wegen alleen maar vervuilend zijn. Dan moet zelf ook thuis blijven of alleen nog gebruik maken van openbaar vervoer en dat zal de mobiliteit ook ernstig beperken.

Bart Haers