Gedachtenis aan een broer

Kleinbeeld

Dag Matthias,

 Het huidige «Rattenkasteel» of priorshuis te Waarschoot.
Achterzijde, gezien uit noordwestelijke richting.
(Foto R. Tondat).
Daar wandelden we vaak langs.

Alweer een jaar geleden, bijna, dat we je zagen

dat ik je zag genieten van de goede dingen

dat ik je zag, dat je ons verwelkomde

dat we er waren in het huis

van mama en papa

toen je ging, deed je het onverhoeds en snel

we wisten niet wat er gebeurde

maar een bloeding zorgde voor het onheil

je kon niet worden gered

Een dag lang de verdoving

onzekerheid en onbegrip

twijfelen en weten

wat ging er fout?

een ongeval

We droegen je ten grave

zaten in tranen neer en ook wel

was er iets van troost

want je had het zwaar gehad

En toch, wanneer ik in de auto stap

denk ik er wel eens aan terug hoe vaak we samen

naar Dorotea reden of naar Kristof,

Naar Nethen en Mozaïek en vooral, helaas

naar mama, die het niet meer redde

Dag Matthias, beste kerel

laatst in Mozaïek vroeg een oudere man

of je niet bij ons was

terwijl tja, we toch weten

dat je ons schielijk verliet

Laatst vertelde een oude schoolmeester,

dat hij je zo vaak had zien lopen

langs zijn huis, om melk bij Roger Rogerstraete

dat hij je had zien lopen, enkele meters achter mij

glimlachend, kijkend, soms wat stram en

dan weer wel eens verdrietig

We zien je allemaal nog wel eens

niet een onrustige geest

die geen rust kan vinden

maar gewoon het beeld

de klank ook van je lach

Ten afscheid schreef ik

iets over een lachende Boeddha,

na andere flitsen en gedachten

De droefenis is gekeerd

maar niet verdwenen

we herinneren ons en weten

hoe dan ook

dat je vroeger ging

maar het is ons aller lot,

eens te moeten gaan.

troost bracht je en pijn

omwille van wat niet was goed gegaan

maar vooral leerde je ons

de onvolkomenheid te aanvaarden

Fuck it

je was er gewoon en dat blijft

nazinderen, als ik langs de Koude Keuken wandel

of gewoon ergens kom waar je

ook graag verwijlde

Dag Matthias,

een definitief afscheid wil maar niet lukken

maar dat hoeft niet, mag niet

als mens was je wonder

een aanwezige die niets zegde

en toch veel gezegd kreeg, anders

Matthias,   

we kijken nog vaak om naar jou

Bart Haers

Omgaan met verlies van naasten, die alleen in hun kleine kring bekend zijn, het blijft iets intiems. Tegelijk zien we hoe mensen hun leed en vaak hun eigen geleden verlies graag ophangen aan bekende lui, die voor hen vaak een sentiementele, soms een emotionele betekenis hebben. Doorbreek ik met het publiceren van deze gedachtenstroom die intimiteit, dan omdat ik hoop en geloof dat we die distincties tussen sentientaliteit en emotie opnieuw durven te erkennen. Uiteraard is het overlijden van onbekende en ons persoonlijk onbekende mensen voor hen en hun omgeving erg, maar waarom zou men dan bekende, maar voor ons persoonlijk onbekende mensen, anonieme mensen dan wel een issue zijn, een bron van verlies en rouw? Het leven is in die zin niet rechtvaardig, maar tegelijk is het oude adagium dat we in onze sterfelijkheid allemaal (vooralsnog) gelijk zijn niet enkele een troostende gedachte. Contingentie en tijdelijkheid geven aan ons bestaan een glans, die de verveling van de oneindigheid en onsterfelijkheid het niet zou kunnen geven. 

Jawel, het overlijden van andere mij bekende mensen deed me ook veel, maar precies omstandigheden eigen aan hem, mijn jongste broer, en aan het gedeelde familiale leven maken het toch weer bijzonder.