Verklaring van Europees Burgerschap

Verklaring

Trouw aan Europese constructie

Overwegende dat

1. De Europese constructie er kwam als gevolg van de intense vredeswil na 30 jaar oorlog en honderd jaar verhitte concurrentie tussen de grootmachten van toen;

2. de economische doelstellingen voor politici in Duitsland, de Benelux, Frankrijk en Italië voor burgers en politici de enige acceptabele was gezien de diepe wonden die de oorlogen hadden geslagen;

3. Europa gedurende 66 jaar voor vrede, welvaart en welzijn heeft gezorgd voor steeds meer burgers in Europa op grond van gedeelde waarden over democratie, rechtsstaat en sociale welvaartstaat;

4. Burgers in Europa door toenemende integratie steeds grotere vrijheid genieten zich vrij over de oude grenzen te bewegen en voor handel en industrie steeds minder administratieve en fiscale verplichten werden opgelegd;

dat dus gedurende deze hele periode Europa, uitgegroeid van het oude Karolingische kerngebied - de zes - tot een unie van 28 lidstaten met economisch en politiek gewicht in nieuwe geopolitieke constellaties de enige valabele borg kan zijn voor burgers met en burgers zonder politiek mandaat om hun vrijheid, welvaart en welbevinden verder te beleven;

moet men toch ook enkele overwegingen over disfuncties in acht nemen, want een aantal terechte overwegingen moet men wel in kaart brengen:

a) het lijkt er soms dat Europese besluitvorming traag gaat

b) dat sommigen betere toegang hebben tot de besluitvorming dan anderen - maar dat is in nationale staten niet anders en hangt af van de karaktersterkte van de politici en ambtenaren, de integriteit dus;

c) de nodige middelen voor de Europese integratie voor burgers van de EU vaak als een kost berekend worden en dus als uitgave uit nationale middelen beschouwd worden, terwijl toch geldt dat elke staat om haar minimale taken van rechtszekerheid, stabiliteit, interne en externe veiligheid middelen nodig heeft die de burger moet opbrengen via belastingen

d) het verlies aan soevereiniteit betekent wel dat Europa in de wereld en tegenover gigaconcerns de belangen van burgers beter kan vertegenwoordigen en behartigen; de geopolitieke betekenis van soevereiniteit van de Europese naties, ook van de voormalige grootmachten blijkt afgelopen tijd beperkt en weinig indruk te maken

e) Reeds Alexis de Tocqueville had in zijn werk het bestaan van een Europese gezamenlijke cultuur onderkend, waarbij taal-, religieuze en andere punten van tweedracht, om niet te spreken over de nationale geschiedenissen die grotere eenheid niet ontkenden

Moeten wij wel besluiten dat

- in overeenstemming met de vorig jaar overleden Helmut Schmidt de afwijzing of zelfs het betwijfelen van de zin van de Europese Constructie een blijk van barbaarsheid is

- het voor burgers van groot belang is dat de baten en mogelijkheden van de verworven integratie niet te grabbel gegooid worden

en dus zou men mogen verwachten dat elke burger na rijp beraad, niet enkel over kosten en baten, maar ook over de perspectieven voor de toekomst die de integratie te bieden heeft, dus niet enkel de balans van het verleden opmakend, ervoor kiest de Europese Unie als een politieke entiteit, een politieke ruimte te beschouwen waaraan men ook zelf als burger, via politici, media, sociale media deel kan hebben.

Bij dit alles zou men kunnen zeggen dat die politieke ruimte een naam moet krijgen, maar Europa kan volstaan, waarbij we uittreders of mensen die pleiten voor uittreden de vraag voorleggen of zij werkelijk het algemeen belang dienen. De rekensommetjes van politici en burgers die pleiten tegen Europa, die de oude soevereiniteit terug zouden willen in handen krijgen, wensen we veel geluk, maar van die Finlandisering van Europa, van die Kleinstaaterei valt niets goed te verwachten.

Burgers kunnen over concreet bij hun verkozenen terecht of via petities nationale parlementen en het Europese parlement tot actie bewegen.

Sinds 2005 toen twee stichtende leden tegen het nieuwe Verdrag van Rome stemden, om volkomen irrelevante redenen - maar alleen uit binnenlands politiek ressentiment - neigt men ertoe voortdurend de minnetjes wat Europa betreft op te lijsten. Dit is geen faire analyse.

Als burger verklaar ik dus dat ik de Europese Eenmaking, doordacht, wel overwogen en doelmatig zal blijven steunen en wie tegen die constructie pleit van antwoord zal blijven dienen. Dat dit Europa verscheidenheid impliceert en taalkundige entiteiten niet om economische redenen onder druk kan of mag zetten. Europa vormt precies de garantie tegen een overweldigende globalisatie, die alle verscheidenheid en zelfs het persoonlijk zelfbeschikkingsrecht in het gedrang brengen.

De werkelijkheid van soevereine staten die Europa sinds 1648 constitueerden, met diplomatie en via oorlogen ernaar streefden elkaar te overvleugelen heeft in 1945 een nieuwe wending gekregen. De snelle ontwikkeling van instituties die deze politieke samenwerking moeten schragen en de snelle uitbreiding naar staten die tot 1919 deel uitmaakten van Europese grootmachten en na  1945 in de invloedsfeer van de Sovjet-Unie terecht waren gekomen en sinds 1991 konden hopen op versnelde toetreding hebben dat Europa wel intens gewijzigd en ook de oude posities wat onzeker gemaakt. Maar als er geen weg terug is, dan hoeft dit niet te betekenen dat Europa nu een bedreiging zou zijn voor de democratie, de rechtsstaat en de stabiliteit van de samenlevingen.

Daarom wil ik volharden in mijn trouw aan deze Europese eenmaking, wel overwegend wat in concrete kwesties aan de orde is, maar weiger de Eenmaking telkens weer in twijfel te trekken.

Ik volhard en teken, met kennis van de sterkten, de zwaktes en de uitdagingen die ons wachten als burgers van een Europa in een globale wereldorde.

Bart Haers

gedaan te Brugge op 6 april 2016