Schielijk verdwijnt geletterde mens

APM

Geletterde Mensen verdwijnen schielijk

Stendhal, door Olof Johan Södermark 1840
Het is niet mogelijk al die protretten hier bij
elkaar te brengen. Daarom deze bijzondere
auteur, die mij alvast verblijde met
"Le Rouge et le Noir", met "La
chartreuse de Parme'
. Hij werd pas populair na zijn dood in 1842

Het onderwijs was vroeger

Een zaak van voorrecht en uitverkoren zijn

Wie na de basisschool verder studeerde,

Begon met Latijn en nam er dan Grieks bij,

Na zes jaar bleef slechts een elite over

Het was niet anders

Nu mag iedereen naar school

Het is uiteraard van moeten

Maar bovendien past men het onderwijs

Op grond van nobele principes

Dat iedereen maar gelijke toegang

Tot kennis en wetenschap,

Tot denken en leren

Mag gegeven worden

Verhandelingen of redevoeringen

Dromerijen en wensdenken

Het zat in de schoolse vorming

Maar ernaast was er een bibliotheek

er is voor alles de Parnassus

waar men de grote en andere schrijvers vinden kan

't zijn evenwel vooral schimmen

en er is nog ergens Belle van Zuilen

Waar zijn de geletterde mensen gebleven?

Mensen die Gezelle citeren

Mediteren over de steppewolf

Met prins Mysjkin de Generaalse bezoeken

Of Henri Troyat lezen,

Stendhal verslinden, Julien Sorel achterna

Voor al de boeken hier vernoemd

Al de werelden hier opgeroepen

Staan er andere, konden we ons vermeien

Goethe en Heine, Madame de Stael en Couperus

Het lezen van slechts een enkel boek

Heilig of blasfemisch

Gebeurt zelden

Want men krijgt er een hoop bij

De gedichten van Wortsworth,

Het pandemonium komt over ons

Coleridge en Worthsworth

Het lezen is een avontuur van jaren

Het ene boek leidt naar het andere

Van Charles de Coster naar Daniel Kehlmann

Uiteraard Cervantes en Lazarillo de Tormes

Er komt geen einde aan

Er komen nieuwe boeken,

Van nieuwe mensen

Maar de lezers, die worden vergeten

De geletterde mensen verketterd

Lezers heten pedant en eigengereid

Lezers zouden zich alwetend gedragen

Maar waarom nog lezen als je alwetend bent?

Lezers zoeken naar antwoorden

Soms naar verdrongen beelden

Dan weer te begrijpen wat gebeurde

Lezen hoeft echt niet

Maar het kan het leven kleuren

Het kan de kamer doen geuren

Naar een samowar of scones

Van een bezoek bij Austen

Hou je een verblijd gemoed over

Bij Elsschot ontmoet je ironie

Ook wel levensvreugde

Ach, al die namen die hier

Vanzelf komen opborrelen

Te snel om ze te noteren

Het zijn geen naakte namen

Van elk gelezen boek

Dragen we druppels mee

Houden we de roos over

b Art