Maatschappelijke spaghettificatie

 

APM

 

 

Staat zonder kleur

 

Nasa, Esa en Felix Mirabel, auteurs. 
Een artistieke verwerking van wat men weet over hoe
een zwart gat een begeleidende ster leegzuigt en zo aan 
spaghetificatie onderwerpt. De blauwe schijn is de accretieschijf.
Astronomie en maatschappelijke problemen 
laten zich niet zomaar met elkaar in verband brengen. 
Maar soms kan een figuur of ideologie, beweging
een samenleving in beweging brengen door ze uiteen
te rijten. 

Na excessen volgt bezinning

Politici op zoek naar evenwicht

Balanceren op een smalle richel

Beleidsmakers menen oprecht

Neutraal te wezen

Bij analyse, anamnese en diagnose

 

Neutraliteit, onzijdigheid, smakeloos

Zo kan de overheid niet zijn

Zelfs het midden heeft betekenis

Geeft kleur en smaak

Wil ergens heen

 

Failliet van de politiek

Gevaren van denkbeelden zonder grond

Over omvolking en identiteitsverlies

Niets wijst erop dat men de discussie aangaat

Want men wijst de idee af,

Negeert de angst van mensen

Negeert de intentie van boodschappers

 

Er leven tal van dwaze ideeën,

Zeggen beleidsmensen en hun acolieten

Maar ze verantwoorden niet altijd

Wat ze zelf juist achten

Vertegenwoordigend de redelijkheid

 

Burgers worstelen met vragen

Zien hun levenswijze bedreigd

Vrezen de controle te verliezen

Worden in hun intieme zekerheden

Geraakt zonder weerwerk

Tenzij vanwege groepen

Die het establishment verkettert

Zich beroepend op haar neutraliteit

 

Polarisering afwijzen

Gaat in wezen in tegen democratie

Want bestanddeel van de Europese Geest

De horden bedreigen bestel

Hoort men zeggen t’allenkant

Maar d’een ziet het verdomde volk

Kwaadwillig opdringen

D’ander meent vreemden te zien

Als gevaar en verderf

 

Ook morele codes vervallen

Wat normaal heette

Is plots banaal

Wat pervers leek

Moet men accepteren

Wat waarde heet

Plots aberrant en toch wijd en zijd verbreid

 

De wereld gaat aan deugd ten onder

Iedereen moraalridder

Elkeen weet wat moet en hoort

Maar sporen doet het niet

Botsen des te meer

 

Wie heeft autoriteit

Te bepalen wat juist is en waar?

De weg naar kennis sluiten media af

Wie spreekt met autoriteit

Is bron van spot en wantrouwen

 

Het leerdicht moet eindigen

De vraag gesteld

Hoe men kennis kan vergaren

Wat men kan verdragen

Onzekerheid blijkt gewis

De troefkaart van macht en tegenmacht

 

Ook de macht, overheid staat voor iets

Want men maakt keuzes,

Min of meer overwogen

Voor veel waar we aan hechten

Het goede leven, vrijheid,

(sociale) zekerheid en stabiliteit

 

Maar ook vooruitgang, verandering

Sociale mobiliteit en emancipatie

Duidelijkheid is er niet

Boven twijfel verzekerde waarheid?

Zelfs niet in de theoretische natuurkunde

 

De bedreigingen komen uit alle hoeken

Staan niet a priori in boeken

Duiken op uit het niets

Zich verzetten lijkt zinloos

De commentaren wel oeverloos

Niemand geeft nog duit

Om wat men wezenlijk duidt

Verworven en rechtmatig

 

We staan voor goed samenleven

Veiligheid en rechtvaardigheid

Vrijheid, Gelijkheid én broederschap

 

Hoe we dat bereiken

Ligt in wat wordt verguisd  

Politiek, justitie, fatsoen – soms

Wat telt is het waarom en hoe

De samenleving laat zich niet

Spaghettificeren* of in schijfjes snijden

 

Kritiek is geen destructie

Destructie soms creatief

Creatie onvoorspelbaar

Het onverwachte wordt verlangen

dat verlangen is verre van neutraal

gaat voor iets groter dan het ik

 

b Art

 

Spaghetificatie: proces dat zich voordoet wanneer ster in zwaartekrachtveld nadert van (supermassief) zwart gat of dat zich afspeelt voordat ster over de waarnemingshorizon heen tuimelt. Hoe dan ook wordt de materie die de ster vormt uiteengereten tot slierten, die we, bij voldoende snelheid kunnen waarnemen als licht. In die zin kan men in onze samenleving vormen van spaghettificatie waarnemen die veel meer nog dan de verafschuwde polarisering de samenleving dreigt uiteen te rijten. Wie daar baat bij heeft? Dat valt nog te bezien.