La Madeleine, Fractalen en een maaltijd

 

APM

 

 

Witte Donderdag

 

Basilique Sainte Marie Madeleine
te Vézelay, drager van Europese Cultuur 

Wat betekent toch al dat gedoe

Vroeg iemand me

Bij het buitenkomen uit la Madeleine

De fraaie abdijkerk in Vézelay?

 

Een hoogtepunt van de Europese Cultuur?

Ongetwijfeld en zeer zeker

Maar hoe kan een godsdienst

Mensen daartoe bewegen?

 

Rond 1990 kon men nog vrijuit

Vragen stellen over wat Europa

Voor ons en komende generaties

Betekenen zou en hoe

We daar zelf mee kunnen omgaan

 

Heeft de kerk geen greep meer

Op de gemoederen van jongeren

Die jongeren zelf zoeken wel eens

Moeilijk te vinden antwoorden

In gebouwen als deze abdijkerk

 

Niet bevroedend hoezeer

Die kerk een brugpijler heten moet

Tussen het profane en het onnoembare

Toch voelen we de wijding van het oord

Maar hebben de binding laten varen

Met wat de kerk voor de vaderen

Voor onze voormoeders betekende

 

’t was niet al rozengeur en pastelblauw

Mensen kregen hun vaste plaats

Werden nederig gemaakt

Konden hun leven slechts leiden

In het vaste ritme

Van biecht en missen

Voor het zielenheil

 

Toch kwamen er veel protesten

Telkens weer bestreed de paus

Bestreden priesters en leraren

De abjecte dwaalleren,

Ketters werden vervolgd

Tot in de jaren vijftig

 

Zich bewust van de macht

Hebben dienaren van de heer

De wijngaard laten leegbloeden

Gelovigen lieten de zware deuren

Achter zich dicht glijden

Maar de tristesse konden ze

Voor zichzelf niet verstoppen

 

Wandelend langs Sint-Salvator

Vraag ik me af

Wie nu wie heeft losgelaten

Vooral

Wat dat nu is, het zielenheil?

 

Terugdenkend aan Vézelay

Komt de gedachte mij bezoeken

Dat men die Europese cultuur

Zo eng en normerend denkt

Terwijl voorzaten er een eigen draai

Een eigen uitdrukking aan gaven

 

In de Madeleine merkt men de vreugde

Van de steenhouwer

De voldoening van de verteller

De verbeelding van de schepper

Van al dat fraais

Neen, niet god, gewoon de bedenker

Of beter, de bedenkers

 

Je staat voor het monument

Begint te kijken

Kijkend en terugkerend de blik

Naar het geheel en het detail

Komt een ander verhaal aan ’t licht

 

De tocht der mensheid

Door de tijden

Van heldere eenvoud

Via duistere paden en oorlogen

Naar nieuwe klaarte

Al deelt niet iedereen die

 

De schoonheid van monumenten

De veerkracht van mensen

Het vermoeden van gemeenschap

De wedijver over de heerschappij

Hoe alles toch anders is

Dan we eerst bevroedden

 

Hoe we verder gaan

Bepalen we zelf

Al zijn we niet blind

Voor de conflicten

Voor ieder die zijn waarheid

Zonder compromis wil uitdragen

 

’t samenleven van vele opinies

’t lijkt wel een chaos

Maar biedt ook orde

 

Conflict is de vader van alles

Weet Heraclitus te vertellen

Het is altijd spannend

Nieuwe inzichten te ontdekken

Maar ook oudere nog eens te bekijken

 

Waar we nu staan?

Ergens bij de Burg

Maar eerder op een brug

Tussen oud en nieuw

Het oude hoeft niet weg

Het nieuwe krijgt nog vorm

 

Voor wie zekerheid wil en stabiliteit

Is het dansen op het drijfzand

 

Luisterend naar Bach

Naar hymnes en koralen

Vinden we wel degelijk een weg

Naar waarheid en leven

 

Maar uiteraard is er nog meer

Astronomie, kwantumfysica, evolutietheorie

Neurologie en wat al niet meer

Dat inzichten brengt

Maar niet de zekerheid van een leer

Wel de idee dat veel niet is voorbestemd

Al gaat het alles een eigen na te speuren weg

 

Wat het betekent mens te wezen

Blijft altijd voer voor onderzoek

Waar schrijvers v/m en dichters

Zich geen andere weg mee weten

Dan in het midden van het levenspad

In een duister woud

Aan een driesprong

Op goed geluk

Dan wel weloverwogen

Het pad te kiezen

Dat hen verlichten kan

 

Nog een maaltijd

Aan het plein

Bij de basiliek

Nog eens praten over wat was

Over wat er komen kan

Verbeidend de nieuwe kans

Samen te praten

Over chaostheorie en fractalen

 

 

b Art