Lezende leren lezen

 

APM

 

 

 

Lezend leren lezen

 

 

Welke versie las ik het eerst? 
Een verkorte versie,
maar toen ik een echte vertaling
vond, was ik wel verloren. 

Kijken naar die wereld

Voorbij die gekende ijkpunten

Lovendegem, de silotoren

Gent, Rooigem

En dan de autoweg op

Naar het verre Westen

Naar Saint-Malo

Met 9 in de Opel Kapitän

 

Ik denk dat ik toen de reeks

Arendsoog las,

De kennismaking met de hoofdfiguur

De auteur heette Jo Nowee

Van wie ik later vernam

Dat de man schoolhoofd was

En vrijwilliger in de bibliotheek

Zoals verschillende meesters

Die verhalen vertelden

Niet alleen ter stichting

Maar zeker ook ter vermaak

Gepast vermaak natuurlijk

 

Voor de zekerheid had ik

Nog een paar andere boeken bij

Want zonder boek zitten

Kwam mij, 9-jarige

Bedreigend voor

 

Op vakantie evenwel ontbrak de tijd

Te enen male

Want de zee, de snorkel en schelpen

’n bezoek aan de Mont-Saint-Michel

Hadden me in hun greep

Klauteren over rotsen

Kijken naar zeilboten

Of meevaren

In of op de opblaasroeiboot

 

En toch, ‘s avonds las ik

En ook wel ’s morgens

Voor het opstaan

 

Kan ik aannemen

Dat ik ooit niet heb kunnen lezen?

‘t klinkt en is verwaten

Ooit leerde ik lezen

Maar hoe het ging?

Hoe snel het ging,

Het ging al lezende

Of zoals men in ’t Frans zegt

“l’appétit vient en mangeant”

De Latijnen ?

Docendo discimus

Maar het lezen moet men zelf leren

 Lezende alleen kan men leren lezen

 

Ik had een hekel aan simpele vragen

Bij de teksten die we te lezen kregen

Vaak genoeg ook bij de leesteksten

Maar aan lezen beleefde ik veel plezier

Het is een bezig zijn

En toch verwijlen in andere sferen

Op de bus naar school

Latijnse woordjes

Op de terugweg,

Een boek, wat soms

Op mateloze consumptie leek

Maar ook

Mijn woordenschat,

Mijn verbeelding

Even mateloos uitdijden

 

Neen, lezen kan men niet aangeleerd krijgen

Al moeten men natuurlijk letters, woorden

Woordbeelden leren zien en herkennen

Want algauw gaat men sneller lezen

Zinnen begrijpen en gedachten

Vooruit raden

 

Ook luidop lezen

Kan het leesplezier opkrikken

Of gewoon spontaan vertellen

Wat je gelezen hebt

Zonder dat anderen dat merken

 

Onbegrijpelijk dus

Dat de leesvaardigheid

Zo snel in elkaar kon storten

Schoolmeesters en -juffen

Aanzetten zelf verhalen te vertellen

Want ook dat stimuleert

Jonge lezertjes,

Zo zelden dezer dagen

In een hoekje met ’n boekje

Evengoed wel in ’n hoekje

Met een schermpje

 

Lees je, dan wordt het stil

Vanzelf en nauwelijks merkbaar

Maar in de Witte of de Laatste

Der Mohikanen

(‘k kan ‘t ook niet helpen)

Koerier van de Tsaar

Is er rumoer genoeg

Dat je lezend wel hoort

De paarden over de steppe

Of het klepperen van de kloppen

 

b Art