Elegie voor Amazonië

 

APM

 

 

Het woud sterft

 

Wat moeten we met jeugdboeken? 
Anne de Vries schreef deze trilogie
waarmee we ons iets bewuster werden
van andere levenswijzen in andere oorden.
De geschiedenis van Brazilië? Iemand? 

Ik weet er niets van

Ben er nooit geweest

Heb niet geroken noch gehoord

Wat er leeft in de wouden

Van Amazonië

 

Eerst las ik Panokko,

Het boek van Anne de Vries,

Voor kinderen en met kinderen

In de hoofdrol

 

Ach, schrijvers verzinnen maar wat

Maar wat bewoog de onderwijzer

Na dat jongentje uit Drenthe

Een jongen in het woud

Op te voeren?

 

Kinderen van het oerwoud

Waarin het dagelijkse leven

De gevaren en kleine vreugden

Ons kond werden gedaan

 

Later ontdekte ik de Duitse natuurvorser

Alexander von Humboldt

Leerde over de samenhang van alle leven

Rond een moederboom

Waarbij schimmels

En parasieten even belangrijk zijn

Als tapirs en vogels

 

We leerden de hiërarchie van het leven

Hoe hogere schepselen

Zich voeden aan lagere

Waarbij het onzichtbare

Ondergrondse wel helemaal

Vergeten werd

 

Nu wil men de orde herstellen

Of beter, het woud ruimte geven

Anderen willen het land ontginnen

Maar volkeren willen rustig verder leven

 

Duivelse dilemma’s?

Het is goed bestuur ruimte te laten

Maar we moeten alles

Van nut en belang ontginnen

 

Waar is de grens van onze veroveringsdrang?

De weg naar een betere wereld

Roept vele vragen op

Mensen mogen kiezen

Te blijven leven als de voorvaderen

Terwijl we weten dat mensen

Vooruit moeten.

 

Hoe zullen we dat rijmen?

Wat de een van waarde acht

Is voor de ander verlies

Recht op leven

Naar eigen inzicht

De samenleving ten dienste gesteld

Kan men niet van vrijheid gewagen

 

Het Amazonewoud

Wordt onze redding, heet het

Het woud is nutteloos

Sojaplantages brengen op.

 

Ga dat maar eens rijmen.

Het geloof in mensen

Wat ze beweren en doen

Blijft beproefd, vaak bedrogen

Wat zal Bolsonaro doen?

De boel ontginnen

Want er is veel armoede

Wie geeft hen te eten

Doch zij genieten niet van de revenuen

Van de opbrengsten

Van rooien en planten?

 

b Art