Even weer klassiek
Recital
Klank van de vleugelslag
Chopin in een oude hoeve
Eernegem?
Ichtegem? Wie houdt daar nu een taverne open waar cultuur een plaats heeft?
Maar toen we er kwamen, viel de plaats wel mee, lag het ver van de straat en
kon ik me inbeelden dat stormachtige herfstnachten er wel leven maken kunnen.
Maar we er waren er om een jonge muzikante, pianiste aan het werk te horen. We
schreven al iets over haar, Elisa D’haene, maar het blijft boeien een jong
talent te zien ontbolsteren. Op een dag als Allerheiligen is zo een recital
niet echt een inbreuk, want velen die haar nabij waren, hielden wel van muziek,
zoals haar opa en de andere grootvader, haar grootmoeder ook en de levende
voorzaat, haar bonnemama, genoot van het gebeuren.
Haydn, soms
klinkt dat wat te gebalanceerd en het is dus de kunst sprankelend te laten
klinken, waar we dan ook op vergast werden. Eenvoudig kan het niet zijn, want
we kennen de muziek ook redelijk en het is niet voor niets een eerste
hoogtepunt van de klassiek. Toch kan de pianist er veel mee bereiken, als die
met de dynamiek, de klankkleur weet te spelen. Ritme is één ding, de dynamiek
behouden ook waar de componist een zekere verstilling aanbrengt zal wel niet
eenvoudig zijn, het kon ons wel bekoren, dit spel. Dat we vervolgens met Ravel
in een andere wereld terecht kwamen, waarin het sprankelende wellicht net iets
getemperd moet worden, omdat het anders gauw teveel zou worden, want reeds
bedoeld om te spetteren, dat viel dan ook weer mee. De sonatine klonk Frans,
maar het bleef niet bij temperen, eerder was het de bedoeling van de pianiste
ons te vergasten op het vermogen van Ravel de vele registers van de piano te
verkennen.
Een pauze om
even bij te praten was zeker welgekomen, al konden we niet zomaar de stilte
doorbreken na het wegdeemsteren van de laatste klanken. Iedereen bleek
opgetogen, maar het is natuurlijk zo dat muziek bijwonen iets anders uitpakt
dan het beluisteren van een cd of luisteren naar de radio. Hoe sterk de
vertolkingen dan ook zijn, het blijft gemedieerd, terwijl nog maar eens
gebleken is hoe sterk muziek overkomt als…
Nu ja, we
weten het wel, de levende muziek brengt niet enkel overspannen zenuwen tot
rust, maar beroert ook andere snaren van het gemoed. Het blijft verbazen hoe
mensen zich bij klassiek in de ruimste betekenis van het woord steeds weer in
een ernstige plooi leggen. Sommigen vinden dat muziek niet beleefd moet worden
alsof - tja hoe? - zonder aandacht gaat het immers niet. Aandacht die leidt tot
een vorm van stil worden en dat niet enkel uit respect voor oude pruiken of
voor muzikanten, maar juist omdat zo een sfeer ontstaat waarin men de
uitbundigheid niet hoeft te demonstreren, het blijde levensgevoel komt
vanzelf.
We gingen dan
ook vol verwachting weer zitten aan de tafeltjes om te genieten van het
vervolg. Terecht, want de ballade van Chopin die Elisa uit de vingers toverde
was wel raak. En evenzeer viel de kracht, ingetoomd of met vol elan telkens
weer het klankpalet nog eens wist te kleuren. De muziek was de hoofdzaak en,
zoals zo vaak gezegd, een vorm van meesterschap over partituur en instrument,
zichzelf, zorgden ervoor dat het ging zingen, de snaren in hun klankkast, de
piano in het oude boerenhuis en toch, het werd meer dan spel, toewijding, die
in het laatste stuk, de Kreisleriana in groeiende gemeenzaamheid van pianiste,
piano en publiek uitmondde. Het zou gemakkelijk uitvallen, of net niet, het
luisteren te beschrijven, want het spel was meer dan bij vorig optreden met dit
stuk gericht op het goed ten gehore brengen en zowel de techniek als de
concentratie droegen daar veel toe bij. Luisterend naar dit en de vorige
stukken kwam mij de gedachte bezoeken dat wij wel erg verwend zijn als wij zoveel
mooie momenten mogen beleven.
Dank
uiteraard dient dan ook uit te gaan naar de mensen die de Herdershoeve in
Eernegem uitbaten en er een centrum van meditatie en kunst van maken, hoe
moeilijk dat ook mag lijken in zo een op het oog afgelegen plek. En juist daar
spreekt het des te meer tot de verbeelding, het brengen van het mooiste wat de
mens heeft voortgebracht. En voor iemand mij weer eens snobisme voor de voeten
werpt, er gaan ook avonden door met jazz en wie accordeon wil leren, kan er ook
terecht. De kunst laat mensen sinds lang ontsnappen aan de werkelijkheid van de
dag maar geeft aan die werkelijkheid ook een bijzonder cachet. Want dat het om
meer dan vergetelheid vinden gaat, lijkt niet altijd meer evident. De zucht
naar het sublieme is niet enkel een zaak van escapisme. En ja, ook die
voormiddag van Allerheiligen was een subliem moment, daar waren de aanwezigen
het over eens. Elkeen met de eigen ervaring, kennis, aanvoelen, vond dit een
muzikaal moment om te koesteren.
En na het
recital kon men niet anders dan napraten en genieten van de bediening. Ach,
banaler kan het toch niet? Maar ja, de gasten goed verzorgen blijft toch altijd
een bijzondere ervaring en doet mensen terugkomen. Of het nu een boerenstute
met paté is dan wel scampi’s het zag er allemaal even lekker uit en smaakte nog
ook bovendien. Muziek, eten, wat ontbrak? Het gezang, maar wellicht is dat voor
een volgende gelegenheid.
We zullen ons
deze voormiddag nog even heugen en ook de plaats waar we ons bevonden, verdient
vernieuwd bezoek. Feit is dat we er rustig, ontspannen kunnen bij zitten,
zonder valse airs, want de plaats, omgeven door een mooi erf en ver van de
grote weg kan voor de kunstminnende ziel een aangenaam oord worden.
bArt
ter info: Zedelgemsesteenweg 58 - 8480 Eernegem - 0496 38 20 12 - info@deherdershoeve.be
Reacties
Een reactie posten